Ж.Пүрэвийн Зүрхний Хилэн роман.Манжийн дарлалын үеийн Монгол орон, Манж ухаан Монгол ухаан хоёрын хоорондын ялгаа, Манж хэмээх гүрнийг өөртөө уусгаж чадсан Хятад шаахайтнууд, тэдний арга заль, Халхын болон Хотгойдын вангуудын гаргахаар төлөвлөсөн бослого, түүний үр дүн, тэдэнд хүч нэмж буй Ойрадын Амарсанаа болон эдгээр хүмүүсийн уриалгад нэгдэж, бослогод оролцож буй дарлал мөлжлөгөд нэрвэгдсэн Монголын ард түмний эр зориг, эмгэнэлт хувь заяаг тун чадварлагаар дүрсэлжээ. Эвтэй байхдаа хүчтэй гэж чухам ямархан үнэн үг болохыг, нөхөд заримдаа ноход болдогийн жишээг энэхүү зохиолоос уншиж болно.
Тухайн үеийн Манжийн хаан байсан Тэнгэрийг тэтгэсэн хэмээх хааны хорон санаа, башир аргад удаа дараалан хууртаж, жигшин зэвүүцсэн Монголын ард түмэн бослогод оролцоцгооно. Энэ үед Монголыг шашнаар нь барьж тогтоох аргын золиос болсон Ренчиндорж вангийн дүү хоёрдугаар богд Лувсандамбийдомэйний бослогод сэтгэлээрээ нэгдэж буй ч оролцож чадахгүйн зовлон болон үүнээсээ болж хорлогдож байгааг, Манж нарын Монголчуудыг өөртөө элсүүлэх аргууд болох эмс охидоо өгч худ ураг барилдах, цол хэргэмээр шагнах аргад хууртаж бие биенийхээ араас гэтэх араатан аятай авирлаж буй Монголоо алдсан Монголчуудын түүх ч мөн сөхөгддөг.
